Dłużnicy, którzy decydują się na przystąpienie do procedury upadłości konsumenckiej nie zawsze godzą się z konsekwencjami tego postępowania. Przypomnijmy więc: w momencie wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości przez Sąd majątek dłużnika staje się „masą upadłości”, Upadły traci nad nim zarząd a uzyskuje go Syndyk.
Dłużnicy aby w jakiś sposób zachować majątek wyzbywają się go, przenoszą na inne osoby. Poniżej przedstawiamy konsekwencje jakie może za sobą nieść nierozważne działanie przed ogłoszeniem upadłości.
Pamiętaj: Syndyk posiada szereg uprawnień, które pomogą mu ustalić Twój majątek a także czynności jakich dokonałeś w związku z nim (od zapytania do Urzędu Skarbowego o czynności objęte PCC których byłeś stroną do zaangażowania Komornika Sądowego do poszukiwania majątku).
Art. 127 ust. 1 prawa upadłościowego wskazuje: Bezskuteczne w stosunku do masy upadłości są czynności prawne dokonane przez upadłego w ciągu roku przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, którymi rozporządził on swoim majątkiem, jeżeli dokonane zostały nieodpłatnie albo odpłatnie, ale wartość świadczenia upadłego przewyższa w rażącym stopniu wartość świadczenia otrzymanego przez upadłego lub zastrzeżonego dla upadłego lub dla osoby trzeciej.
Przepis ten rozwiewa wszelkie wątpliwości co do skuteczności czynności dokonanych nieodpłatnie lub po cenie zaniżonej w okresie roku przed wszczęciem postępowania upadłościowego. Są one bezskuteczne w stosunku do masy upadłości z mocy samego prawa i nie ma tu mowy o uznaniowości. To oznacza, że Syndyk uzna je za niebyłe i niejako z urzędu wciąga do masy upadłości.
Kolejny artykuł ustawy (art. 128 ust. 1 prawo upadłościowe) wskazuje status czynności dokonanych z najbliższymi w okresie ostatnich 6 miesięcy przed wszczęciem postępowania upadłościowego: Sędzia-komisarz z urzędu albo na wniosek syndyka uzna za bezskuteczną w stosunku do masy upadłości odpłatną czynność prawną dokonaną przez upadłego w terminie sześciu miesięcy przed dniem złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości z małżonkiem, krewnym lub powinowatym w linii prostej, krewnym lub powinowatym w linii bocznej do drugiego stopnia włącznie, z osobą pozostającą z upadłym w faktycznym związku, prowadzącą z nim wspólnie gospodarstwo domowe albo z przysposobionym lub przysposabiającym, chyba że druga strona czynności wykaże, że nie doszło do pokrzywdzenia wierzycieli.
W tym przypadku decyzja będzie zależała od Sędziego, a strona która nabyła nasz majątek, o ile wykaże brak pokrzywdzenia wierzycieli, może się przed bezskutecznością obronić. W tym przypadku syndyk może wystąpić do Sądu z powództwem o uznanie czynności prawnej za bezskuteczną wobec masy upadłości jeśli os czynności nie upłynęło jeszcze 5 lat.
Co jeśli od czynności prawnej minęły okresy wskazane w tych 2 przepisach? To jeszcze nie oznacza, że możemy czuć się bezpiecznie. Wtedy zastosowanie będą miały ogólne przepisy prawa cywilnego w zakresie w jakim mówią o tzw. Skardze paulińskiej (Art. 527. KC).
Jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, każdy z wierzycieli może żądać uznania tej czynności za bezskuteczną w stosunku do niego nie bezskuteczną w ogóle. Wykazać jednak należy, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, a osoba trzecia (ta, która majątek nabyła) o tym wiedziała lub przy zachowaniu należytej staranności mogła się dowiedzieć.
Czynność prawna dłużnika jest dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, jeżeli wskutek tej czynności dłużnik stał się niewypłacalny albo stał się niewypłacalny w wyższym stopniu, niż był przed dokonaniem czynności.
Ważne jest to, że jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli uzyskała korzyść majątkową osoba będąca w bliskim z nim stosunku (mowa tu więc nie tylko o rodzinie ale również o konkubinacie, osobach zamieszkujących razem), domniemywa się, że osoba ta wiedziała, iż dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli i wyzbył się majątku specjalnie.
Takie samo domniemanie obowiązuje jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika dokonanej z pokrzywdzeniem wierzycieli korzyść majątkową uzyskał przedsiębiorca pozostający z dłużnikiem w stałych stosunkach gospodarczych (np. zleceniodawca, pracodawca, spółka w której dłużnik ma udziały lub zasiada w zarządzie).
Jeżeli decydujemy się na sprzedaż/darowiznę naszego majątku (np. stanowi on część majątku rodzinnego i nie chcemy aby „wpadły w niepowołane ręce”) to aby czynność ta nie została uznana za bezskuteczną nie możemy doprowadzić do pokrzywdzenia wierzycieli. Jak to zrobić? Najlepiej wykazać przekazanie otrzymanych funduszy na spłatę wierzycieli lub zachować je w gotówce dla syndyka i „masy upadłości”.
Jeśli nosisz się z zamiarem wystąpienia z wnioskiem o ogłoszenie upadłości konsumenckiej, przed podjęciem jakichkolwiek działań najlepiej skontaktuj się ze specjalistą.